Elsbeth Slippens-Heuver is in januari 2020 gestart met de oprichting van het platform Shit or Shine als aanvulling op haar werk als leefstijl- en vitaliteitscoach. Met veel plezier staat zij in het leven, waar zorgzaamheid en betrokkenheid als een rode draad doorheen lopen. Ze schrijft voor ons op het Lovelife platform over kanker. Deze keer gaat het over happiness in de breedste zin van het woord.
Deze week trof ik Karin in mijn praktijk. Het is nu precies acht jaar geleden dat ze haar behandelingen succesvol heeft afgerond en uit het ziekenhuis is ontslagen. Tien jaar geleden kreeg ze de diagnose: borstkanker.
Vandaag de dag draagt ze nog steeds de last van haar verleden met zich mee. De gebeurtenissen uit het verleden hebben een diepe indruk op haar achtergelaten, en ze voelt nog steeds een sterke emotie van boosheid tegenover de zorgverleners. Ze voelt zich niet gehoord en serieus genomen, vooral toen ze alle klachten meldde die ze had. Het gevoel dat ze als een aanstelster werd gezien, heeft diepe wonden achtergelaten. Bovendien ervaart ze nog altijd frustratie over het trage handelen van de medische professionals in die tijd. Wanneer ze haar verhaal vertelt, lijkt het alsof de tijd heeft stilgestaan, en ze kan elk detail van die periode op dag en tijd benoemen. De emotionele impact van die ervaringen is duidelijk merkbaar in haar woorden en gedrag
Herken je dit? Dat je de periode van behandeling niet hebt afgesloten in je hoofd. Dat je er nog mee zit. Dat er nog boosheid of frustratie zit bij jezelf. Over de behandelperiode of over dat het niet meer is zoals het was? Je verlangt ernaar om weer te zijn wie je was, maar dat lijkt momenteel niet haalbaar.
Deze emoties hebben een ongunstige invloed op je herstel. Zonder dat je het in de gaten hebt kost het veel energie en vreet het aan je. Het belemmert je herstel. Door te leren kijken naar jezelf krijg je inzicht in je emoties. En het mooie is dat je ook wat met je emoties kan doen, je kan ze ontwikkelen zodat ze bijdragen aan je herstel.
Happiness
Ik ben het met je eens, happiness is wellicht niet helemaal het juiste woord. Toch gebruik ik happiness omdat het naar mijn idee beter de essentie weergeeft dan bijvoorbeeld “veerkracht” of “positiviteit.” Het begrip “happiness” is bovendien uitgebreid onderzocht. Het omvat het ervaren van positieve emoties, een goed welzijn, en het hebben van een sterke relatie met jezelf. Happiness gaat over:
- Zelf-bewustzijn, het vermogen om je eigen gedachten, emoties en gedrag te herkennen en te begrijpen en te beëindigen.
- Zelfbeheersing – het vermogen om je eigen gedachten, gedrag en emoties te beheersen en te reguleren
- Dankbaarheid – dankbaar zijn voor mensen en ervaringen, het tonen van je waardering en vriendelijkheid.
- Empathie – het vermogen om de gevoelens van anderen te begrijpen en mee te voelen.
- Assertiviteit – opkomen voor je eigen behoeften op een respectvolle manier.
- Veerkracht – het vermogen om snel te herstellen van moeilijke gebeurtenissen en tegenslagen
- Positief denken – waarbij je je op de Shine kan richten van dingen.
- Besluitvaardigheid – het gemakkelijk kunnen nemen van belangrijke beslissingen.
- Sociale vaardigheden – effectief communiceren en goed omgaan met anderen.
Happiness in de praktijk
In het voorbeeld van Karin drukt de veerkracht erg op haar happiness, op haar leven. Het beheersen en reguleren van haar gedachten en emoties blijkt een uitdaging. Een inspiratiebron voor mij is mijn vriendin Astrid. Sinds 1994 leeft zij met de gevolgen van kanker en heeft ze een heel medisch traject achter de rug. En ze is er nog, de laatste jaren gaat het heel goed. Zij neemt het leven zoals het komt, geniet van alles wat er nog wel kan en luistert goed naar haar lichaam. Op alle punten van happiness scoort ze goed, wat maakt dat ze in balans is, dat ze ondanks haar vele beperkingen een ritme heeft gevonden om fijn te kunnen leven. Ze is dankbaar voor wat ze heeft en straalt in haar genot. Haar interview vind je hier (Shit or Shine Interview: In gesprek met Astrid – Shit or Shine – Magazine voor vrouwen met/na kanker)
Tot slot
Sommige mensen hebben van nature een goede happiness ontwikkeld. De diagnose kanker heeft invloed op jouw mate van happiness. En jouw mate van happiness heeft weer invloed op het hersteltraject. Om te kunnen herstellen is een goede happiness van belang. En het mooie is dat je het kan leren. Bij Shit or Shine bieden we een speciale cursus aan om dit te leren. Het begint met het accepteren van wat er niet meer is (de Shit) en het leren zien van de mogelijkheden die er nog zijn (de Shine). Dit zet je al op de goede weg naar herstel. Door je grenzen aan te geven, neem je de tijd die je nodig hebt voor je herstel.
En hoe fijn is het als je kan kijken naar al het moois om je heen? En in het geval van Karin, kan ze dankbaar zijn voor het overwinnen van kanker en kan ze zich richten op alle prachtige dingen om haar heen.
Liefs, Elsbeth
Referenties:
Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
Gratz, K. L., & Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 30(4). doi: 10.1007/s10862-008-9102-4
Quoidbach, J., Wood, A. M., & Hansenne, M. (2009). Back to the future: the effect of daily practice of mental time travel into the future on happiness and anxiety. The Journal of Positive Psychology, 4(5), 349-355.
